from Path to Nirvana https://ift.tt/38LtgVM
දැනගියොත් කතරගම නොදැන ගියොත් අතරමග!

කතරගම වන්දනාවේ යන අය බුදුරජාණන්වහන්සේ රහතන්වහන්සෙලා සමග වැඩසිටි පින්බිමද උන්වහන්සේගේසර්වඥ කේෂධාතු මෙන්ම සිද්ධාර්ථ බොසාතාණාන් කේෂච්ජේදනය කල මගුල් කඩුවද තැන්පත් ඇති කිරිවෙහෙර වන්දනා කොට මහත් පින්රැස් කර එම භුමියේ වැඩ වසන මහාඝොෂ දේවියන් ඇතුලු සම්‍යක්දුශ්ටික දෙවියන්ට ඒ පින් අනුමොදන් කර ඔවුන්ගේ රැකවරණය ලබා ගැනීමේ අවස්ථාව නැති කර ගන්න එපා!

කතරගම බෙෘද්ධයන්ට පුජනීය වන්නේ අප භාග්‍යවත් අරහත් ගෙෘතම බුදුරජාණන්වහන්සේ තුන්වෙනිවරට ලංකාවට වැඩි ගමනේදි පන්සියයක් රහතන්වහන්සෙලා සමග සමවත් සුවයෙන් වැඩ සිටි ස්ථානයක් වු නිසාත් පසුව එම ස්ථානයේම සර්වඥ කේෂධාතු මෙන්ම සිද්ධාර්ථ කුමරැ කේෂච්ජේදනය කල මගුල් කඩුවද තැන්පත් ඇති කිරි වෙහෙර ඉදිවුනු නිසාත්ය.
තුන්වෙනිවරට බුදුරජාණන්වහන්සේ ලංකාවේ වැඩි ගමනේදි ලංකාවේ අනාගතයේ උන්වහන්සේගේ සර්වඥ ධාතුන් වහන්සේලා තැන්පත් සෑරජාණන් වහන්සේලා ඉදිකරන ස්ථාන සලකුණු කරමින් ඒ ස්ථානවල පන්සියයක් රහතන්වහන්සෙලා සමග සමවත් සුවයෙන් වැඩ සිටියහ .එලෙස කතරගම කිරි වෙහෙර ඉදිවන භුමියෙත් සමවත් සුවයෙන් වැඩ සිට බුදුරජාණන්වහන්සේ ඒ ස්ථානයෙන් වැඩම යන්ට පෙර කිරි වෙහෙර ඉදිවනතෙක්ද ඉදිවි ධාතු තැන්පත්ව ධාතු පරිනිර්වාණය තෙක්ම අධිගෘහත වැඩ වසන්න මහාඝොස නම් දෙවියෙකුට බාර කලේය.

මේ විස්තර ධාතු වංශය,ථුපවංශය හා මහා වංශයේද සදහන්වෙි.
බුදුරජාණන්වහන්සේ මහාඝෝෂ දේවියන්ට කතරගම කිරි වෙහෙර භුමිය ආරක්ෂා භාරදුන් පසු එදා සිට තෙදවත්ව වාසය කල මහාඝෝෂ දෙවියන් දුටුගැමුණු රජුට පවා උදව් උපකාර කලේය.

නමුත් පසු කලේක එ් පලාතේ සිටි ද්‍රවිඩ ජාතිකයන් විසින් කිරිවෙහෙරට ආසන්නව ස්කන්ධ කුමාර නම් ද්‍රවිඩ දේවි කෙනෙකු උදේසා දේවාලයක් තනා පුජා කටයුතු කරන්ට විය.
ඹවුන් විසින් ස්කන්ධ දෙවියන්ව කද සුරිදු යනුවෙන් හදුන්වා දෙමින් සිංහලයන් අතරද ඒ දෙවියන්ව ප්‍රචලිත කලේය.එය කොතරම් හොදින් එය කලාද කිවහොත් අද වන විට කතරගම නම කිවු පමණින් ⁣සමහර බෙෘද්ධයන්ටද මතක වන්නේ බුදුරජාණන්වහන්සේ වැඩ සිටි භුමියවත් ,බුදුරජාණන්වහන්සේ කේෂධාතු හා මගුල් කඩුවත්⁣ තැන්පත් ඇති කිරිවෙහරවත් මහාඝෝෂ දේවියන්වත් නොව කද සුරිදු නමින් හැදින්වෙන දේවියන්වය.
අද බොහෝ දේනා කතරගම දෙවියන්යැයි කියා රැවටි සිටින්නේද ස්කන්ධ කුමාර නොහොත් කද සුරිදු කියන දේවියන්ට උවත් සැබැ කතරගම දේවියන් යනු බුදුරජාණන්වහන්සේගේ බුදු අනින් කිරි වෙහෙර භුමිය අධිපතිව වැඩ වසන තීසරණ සරණ ගිය ධාතු පරිණිර්වාණය තෙක් කිරිවෙහෙර ආරක්ෂා කරමින් පින් අනුමොදන්වෙමින් වැඩ වසන තෙද බල ඇති මහාඝොශ දේවියන්ය.

සුරේන්ද්‍ර ජයරත්න

උපුටා ගැනීමකි

(පැරණි රූප සටහන වර්ණ ගන්වන ලදී)